[امير الرافدين البصراوي]

ولادت:
على بن جعفر فرزند امام جعفر صادق (عليه السلام) و برادر كوچك امام موسى كاظم (عليه السلام) است، بنابر اين، وى از علماى قرن دوم هجرى است.او در نوجوانى پدر خود را از دست داد و در حمايت برادر بزرگوار خود قرار گرفت و معارف اسلام ناب محمدى صلى اللّه عليه و آله و سلم را از سرچشمه زلال آن فرا گرفت.
ايشان را على بن جعفر "عريضى" مى گويند. "عريض" نام محله اى در اطراف شهر مدينه است كه ايشان و فرزندانش در آنجا زندگى مى كرده اند و سادات عريضى از طريق وى به امام جعفر صادق (عليه السلام) منسوب مى شوند.

سيره:
على بن جعفر از ياران با وفاى امام موسى كاظم و امام رضا و امام جواد و امام هادى (عليهم السلام) مىباشد. وى پيوسته در خدمت امام موسى كاظم (عليه السلام) بود و در سفرهاى متعددى نيز در كنار ايشان بوده و علوم فراوانى را از آن حضرت فرا گرفته و محرم اسرار و حافظ اموال آن حضرت به شمار مى رفت.
در زمان امامت امام رضا (عليه السلام) همانند سدى آهنين در برابر "واقفيه" كه يك فرقه انحرافى بودند ايستاد و از امام رضا (عليه السلام) حمايت كرد.
در زمان امامت امام جواد (عليه السلام) در حالى كه پير مردى سالخورده بود به استقبال امام جواد مى رفت در حالى كه آن حضرت كودكى خرد سال بود و بعد از احترام فراوان كفشهاى آن حضرت را آماده مى نمود و وقتى مورد اعتراض واقع مى شد استناد به امامت و افضليت آن حضرت مى نمود.

جهاد و مبارزه:
على بن جعفر در سال 203 هـ همراه برادرش محمد بن جعفر (عليه السلام) در قيام "طالبيين" شركت كرد و جنگ سختى ميان آنان و "هارون بن مسيب"، حاكم عباسى در گرفت.

سخنان علما:
شيخ مفيد مى فرمايد: "على بن جعفر از راويان حديث است و سخنانش بسيار محكم و قابل اطمينان و شخصيتى با تقوا و صاحب فضل است. وى پيوسته ملازم و همراه برادرش امام موسى كاظم عليه السلام بود و روايات فراوانى را از آن حضرت روايت كرده است."
شيخ طوسى مى فرمايد: "او شخصى جليل القدر و مورد اطمينان است."
علامه حلى نيز مى فرمايد: "او شخصيتى مورد اطمينان است و كشى روايتى درباره او نقل كرده كه خود دليل بر عقيده درست و ادب او در برابر امام جواد عليه السلام مى باشد."

اساتيد:
على بن جعفر از محضر امام جعفر صادق، امام موسى كاظم و امام رضا (عليهم السلام) بهره برده و از ايشان روايت نقل مى كند.
علاوه بر آن، از حسين بن زيد شهيد، سفيان بن عيينه، محمد بن مسلم، عبد الملك بن قدامه، معتب و ابو سعيد مكى نيز روايت مى كند.

شاگردان:
او شاگردان فراوانى داشته است كه اينك به برخى از آنها اشاره مى كنيم:
1ـ احمد بن محمد بن ابى نصر بزنطى
2ـ يونس بن عبد الرحمن
3ـ على ابن اسباط
4ـ عبد العظيم بن عبد الله حسنى
5ـ ايوب بن نوح
6ـ عمركى بن على و...

تأليفات:
تنها كتابى كه از ايشان به دست ما رسيده، كتاب ارزشمند "مسائل على بن جعفر" است كه سؤالات ايشان و جواب هاى امام موسى كاظم (عليه السلام) در آن جمع آورى شده است.

وفات:
على بن جعفر چهار امام را درك كرده و با توجه به شهادت امام جعفر صادق (عليه السلام) كه سال 148 هـ.ق است و امامت امام هادى (عليه السلام) كه 220 هـ.ق است او بايد بيش از 80 سال عمر كرده باشد.